Warszawa 2009-09-30

Zapytanie nr 7326 do

W sprawie działań podległej Ministerstwu Środowiska jednostki administracji, tj. dyrektora Pienińskiego Parku Narodowego, w związku z koniecznością zabezpieczenia osuwiska na drodze powiatowej nr K1638 Krośnica - Sromowce Niżne

Ulewne deszcze, które w maju 2010 r. wystąpiły w dorzeczu Górnego Dunajca, spowodowały osunięcie się kamieni i skał na drogę powiatową nr K1638 Krośnica - Sromowce Niżne na terenie pow. nowotarskiego w gm. Czorsztyn, doprowadzając do utrudnień w ruchu, jak również do całkowitego zamknięcia jedynego dojazdu do miejscowości Sromowce Niżne. Ulewne deszcze spowodowały osunięcia terenu zboczy Macelowej Góry, a ziemia i spadające kamienie stwarzały realne zagrożenie dla osób poruszających się po drodze. Konieczna była zatem decyzja zarządcy drogi o jej zamknięciu. Powiatowy Zarząd Dróg w Nowym Targu poczynił niezwłocznie niezbędne kroki celem przywrócenia drogi do właściwego stanu. Niestety, dyrektor Pienińskiego Parku Narodowego utrudnił PZD przywrócenie drogi do pierwotnego stanu i wykonanie niezbędnych zabezpieczeń osuwiska.
   Pomimo poważnego zagrożenia bezpieczeństwa ze strony osuwającego się zbocza, pomimo odcięcia jedynego dojazdu do miejscowości Sromowce Niżne pan dyrektor Pienińskiego Parku Narodowego nie wyraził zgody na wykonanie zabezpieczeń na terenie należącym do PPN. Sytuacja ta oznaczała dla mieszkańców brak możliwości dojazdu do szkół i miejsc pracy przez ponad tydzień. Na domiar złego, z uwagi na sprzeciw dyrektora PPN, mieszkańcy Sromowiec Niżnych są pozbawieni również możliwości kontaktu telefonicznego. Dyrektor PPN nie zezwala bowiem na uruchomienie nadajników polskich operatorów sieci komórkowych.
   Fauna i flora Pienin są godne ochrony, ale nie kosztem życia i bezpieczeństwa ludzi. To ludzie - mieszkańcy okolicznych wsi - nadali Pieninom ich swoisty krajobraz i przez wieki właściwym użytkowaniem zachowali wartości przyrodnicze. Sytuacja, w jakiej zarządca drogi musi uzyskiwać zgodę u ministra na wejście z pracami zabezpieczającymi, chociaż w ustawie jest delegacja dla dyrektora dotycząca wydania takiej zgody w sytuacji zagrożenia, urąga zdrowemu rozsądkowi.
   Kierujemy zatem do Pana Ministra poniższe pytania:
   1. Czy podlegli Panu Ministrowi urzędnicy znają zasadę pomocniczości, której stosowanie polega m.in. na tym, aby podejmować decyzje na możliwie niskim szczeblu, bez niepotrzebnego angażowania organów wyższego stopnia?
   2. Czy Pan Minister zdaje sobie sprawę, że tak aroganckie wobec społeczności lokalnej zachowania, jak opisane powyżej, nie służą budowaniu zaufania i atmosfery sprzyjającej sprawom ochrony przyrody w społecznościach lokalnych żyjących w sąsiedztwie obszarów chronionych?
   3. Czy Pan Minister zwróci uwagę panu dyrektorowi PPN na niestosowność takich zachowań, jak opisana wyżej jego reakcja w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa na drodze powiatowej nr K1638 Krośnica - Sromowce Niżne?

Anna Paluch

Odpowiedź Podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska - z upoważnienia ministra na zapytanie nr 7326

Szanowny Panie Marszałku! W związku z pismem Pana Marszałka z dnia 30 czerwca 2010 r., znak: SPS-024-7326/10, przedkładam następującą odpowiedź:
   W maju br. na terenie Pienin wystąpiły opady deszczu o niespotykanej od lat intensywności. Opad miesięczny w stacji meteorologicznej w Sromowcach Niżnych wyniósł 341 mm (przeciętny opad roczny to 900-1000 mm). Występujące zjawisko atmosferyczne spowodowało szereg osuwisk, w tym najgroźniejsze w skutkach na płd.-zach. zboczu Macelowej Góry, w obszarze Pienińskiego Parku Narodowego, którego pierwszy pojaw zaobserwowano ok. 18 maja br. W dniu 20 maja br. starosta powiatu nowotarskiego zażądał od dyrektora parku narodowego trwałego zabezpieczenia zbocza oraz wiążącej opinii, że osuwisko nie zagraża użytkownikom drogi powiatowej nr K1638. Z uwagi na szereg okoliczności, w tym ciągłe opady deszczu, brak rozpoznania geologicznego i inżynierskiego osuwiska, niestabilność zbocza, a tym samym brak możliwości penetracji terenu osuwiska, żądanie starosty nie mogło zostać spełnione, co dyrektor parku potwierdził stosownym pismem.
   Celem zintegrowania działań oraz koniecznością poczynienia wspólnych ustaleń w sprawie osuwiska starosta powiatu nowotarskiego zwołał w dniu 24 maja br. wizję terenową zagrożonego obszaru. W trakcie wizji terenowej, rozważając konieczność ścinki drzew na terenie Macelowej Góry, grożących wywróceniem i zsunięciem się na drogę, dyrektor parku narodowego wyraził opinię, iż wymaga to uzyskania zgody ministra środowiska, ponieważ wskazany obszar objęty jest ochroną ścisłą. W tym miejscu przychylam się do zawartego w zapytaniu poselskim odniesienia do zasady pomocniczości, tym bardziej że ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.) w art. 15 ust. 2 pkt 3 stanowi, iż zakazy, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą ˝prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym˝. Tak więc dyrektor parku posiadał ustawowe pozwolenie na podejmowanie na miejscu decyzji umożliwiających prowadzenie działań związanych z zabezpieczeniem osuwiska w obszarze parku narodowego.
   Na najbliższej naradzie, planowanej do przeprowadzenia z udziałem dyrektorów wszystkich parków narodowych, zostaną przypomniane zagadnienia związane z prowadzeniem akcji ratowniczych, bezpieczeństwem powszechnym oraz obronnością kraju w obszarach parków narodowych. Zobacz więcej zapytań »