Warszawa 2009-11-30

Zapytanie nr 5481 do

Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie niekontrolowanego odpalania fajerwerków stwarzających zagrożenie pożarowe

W związku z wystąpieniami i prośbami o interwencje napływającymi do mojego biura poselskiego pozwalam sobie zwrócić uwagę Pana Ministra na poważny problem, jakim jest, zwłaszcza dla mieszkańców miejscowości o funkcjach turystycznych i rekreacyjnych, wypuszczanie fajerwerków stwarzające poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa osób i mienia. Ma to miejsce głównie w związku z zabawami i festynami noworocznymi, ale także w trakcie innych dni świątecznych w całym roku kalendarzowym.
   Na terenie Podhala, skąd spływa najwięcej głosów protestu, szczególnie wrażliwe na zagrożenie pożarem są tereny o skoncentrowanej zabudowie drewnianej. Drewniana zabudowa charakterystyczna dla większości podhalańskich miejscowości, niejednokrotnie o wartości zabytkowej, stanowiąca o niepowtarzalnym krajobrazie kulturowym tego terenu jest podatna na zagrożenie pożarowe. W latach ubiegłych miały miejsce wypadki zapalenia się zabudowań lub uszkodzenia mienia od bezmyślnie odpalanych fajerwerków. Między innymi:
   1. W roku 2000 w Murzasichlu spalił się dom i gospodarstwo w Sylwestra około północy.
   2. W dniu 2 sierpnia 1992 r. w Białym Dunajcu spaliło się zabudowanie gospodarcze.
   3. W Białym Dunajcu przy ul. Skupniowej miało miejsce uszkodzenie samochodu z powodu odpalenia fajerwerków pod ten samochód.
   Należy także wziąć pod uwagę problemy, jakie powoduje swobodne odpalanie fajerwerków przez hałas powodowany przy ich wypuszczaniu. Częste są przypadki płoszenia się koni w zaprzęgach, co z kolei jest przyczyną wypadków komunikacyjnych, kolizji z innymi pojazdami i z pieszymi, urazów doznawanych przez pasażerów i pieszych etc. Hałas jest przyczyną traumy przezywanej przez zwierzęta domowe i żyjące w stanie dzikim.
   Kieruję zatem do Pana Ministra poniższe pytania:
   1. Czy w sposób należyty jest prowadzona kontrola fajerwerków itp. materiałów dopuszczanych do obrotu, zarówno pod względem palności, jak i hałasu powodowanego przy ich odpalaniu?
   2. Jakie działania podejmuje Pan Minister w celu wyegzekwowania respektowania właściwych przepisów przez producentów i dystrybutorów fajerwerków itp. materiałów?
   3. Czy kiedykolwiek była rozważana kwestia ograniczenia strefy, w której można odpalać fajerwerki, do terenów oddalonych od zabudowań i ustanowienia przepisów w tym zakresie?
   4. Jakie działania podejmie Pan Minister, aby właściwe służby, tj. Policja i PSP, podjęły niezbędne działania prewencyjne?
 
 
Anna Paluch
Poseł RP
i grupa posłów

Odpowiedź Podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji - z upoważnienia ministra na zapytanie nr 5481

Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 11 grudnia 2009 r. (sygn. SPS-024-5481/09), przekazującego zapytanie posła na Sejm RP pani Anny Paluch oraz grupy posłów z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie niekontrolowanego odpalania fajerwerków stwarzających zagrożenie pożarowe, uprzejmie przedstawiam następujące informacje.
   Użytkowanie wyrobów pirotechnicznych, w tym także powszechne stosowanie w okresie świątecznym tzw. fajerwerków, określają przede wszystkim następujące regulacje prawne:
   - ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007, z późn. zm.),
   - ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz. U. Nr 67, poz. 679, z późn. zm.),
   - rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie wykazu wyrobów pirotechnicznych, na których nabywanie, przechowywanie lub używanie nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia (Dz. U. Nr 158, poz. 1329).
   Niezależnie od powyższego, zgodnie z ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206) wojewodowie mogą stanowić akty prawa miejscowego, w tym również w zakresie ograniczenia użytkowania wyrobów pirotechnicznych na terenie danego województwa (z wyłączeniem dni: 31 grudnia i l stycznia każdego roku). W 2009 r. do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wpłynęły następujące rozporządzenia:
   - rozporządzenie porządkowe nr 30 wojewody lubelskiego z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie ograniczenia używania wyrobów pirotechnicznych na terenie województwa lubelskiego,
   - rozporządzenie nr 102 wojewody warmińsko-mazurskiego z dnia 28 października 2009 r. w sprawie zakazu używania wyrobów pirotechnicznych,
   - rozporządzenie porządkowe nr 1/2009 wojewody zachodniopomorskiego z dnia 24 listopada 2009 r. w sprawie ograniczenia użytkowania wyrobów pirotechnicznych na terenie województwa zachodniopomorskiego,
   - rozporządzenie porządkowe nr 17/2009 wojewody podkarpackiego z dnia 7 grudnia 2009 r. w sprawie ograniczenia użytkowania wyrobów pirotechnicznych na terenie województwa podkarpackiego.
   Ponadto, w myśl ustawy z dnia 8 marca 1999 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.), rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały.
   Niestosowanie się do przepisów aktów prawa miejscowego dotyczących używania wyrobów pirotechnicznych stanowi wykroczenie z art. 54 Kodeksu wykroczeń. W przypadku natomiast braku aktów prawa miejscowego regulujących przedmiotową materię działania Policji sprowadzają się przede wszystkim do oceny, czy korzystanie z ww. wyrobów narusza przepisy określone w art. 51 K.w. (zakłócenie spokoju, porządku publicznego lub spoczynku nocnego), art. 107 K.w. (złośliwe niepokojenie), a także art. 145 K.w. (zaśmiecenie miejsca dostępnego dla publiczności). Wskazane czyny zabronione podlegają odpowiednio karze aresztu, grzywny lub ograniczenia wolności.
   Jednocześnie wskazać należy, że co do zasady używanie petard oraz innych środków pirotechnicznych nie jest prawnie zabronione. Ograniczenia dotyczą jedynie wyrobów pirotechnicznych niewymienionych w wydanym na podstawie art. 9 ust. 8 ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego rozporządzeniu ministra gospodarki i pracy w sprawie wykazu wyrobów pirotechnicznych, na których nabywanie, przechowywanie lub używanie nie jest wymagane uzyskanie pozwolenia. Na obrót materiałami spoza wykazu stanowiącego załącznik do ww. rozporządzenia niezbędne jest posiadanie koncesji, a na ich nabywanie, przechowywanie i używanie wymagane jest pozwolenie właściwego miejscowo wojewody.
   Działania Policji związane z kontrolą zasad użytkowania materiałów pirotechnicznych dotyczą głównie sprawdzenia legalności obrotu dostępnych w sprzedaży fajerwerków i petard oraz pełnoletniości osób dokonujących zakupu towarów. Oprócz realizacji ustawowych zadań w odniesieniu do podmiotów prowadzących działalność koncesjonowaną upoważnieni funkcjonariusze, na wniosek wojewodów, delegowani są do prac w zespołach powoływanych przez wojewodów w celu przeprowadzenia kontroli firm posiadających pozwolenie wydane na podstawie przepisów ustawy o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego. Takie działania kontrolne nasilają się z oczywistych względów w okresie świąteczno-noworocznym.
   Dodatkowo w ramach kontroli policjanci z wydziałów postępowań administracyjnych komend wojewódzkich udzielają instruktażu przedsiębiorcom prowadzącym obrót materiałami wybuchowymi.
   Jednocześnie pragnę poinformować, że Policja organizuje i prowadzi szkolenia dla policjantów służb prewencji komend miejskich i powiatowych Policji, w trakcie których omawiane są między innymi regulacje prawne dotyczące zasad i warunków obrotu wyrobami pirotechnicznymi, w tym pakowania i oznakowania materiałów pirotechnicznych dla celów transportowych, zasad prowadzenia obrotu koncesjonowanego i niekoncesjonowanego tymi wyrobami, wymagań bezpieczeństwa i przepisów karnych. Ponadto prezentowane są sposoby działania wszystkich rodzajów wyrobów pirotechnicznych udostępnianych na rynku.
   W odniesieniu do problematyki ochrony przeciwpożarowej związanej z użytkowaniem fajerwerków wskazać należy, iż zgodnie z § 2 ust. l pkt l lit. e rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80, poz. 563) materiały wybuchowe i pirotechniczne zalicza się do materiałów ˝niebezpiecznych pożarowo˝, dla których wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej określa rozdział 3 rozporządzenia: ˝Materiały niebezpieczne˝. Funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej przeprowadzający corocznie w okresie przedświątecznym czynności kontrolno-rozpoznawcze m.in. w obiektach handlowych kontrolują - z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe - warunki sprzedaży i magazynowania wyrobów pirotechnicznych.
   Z kolei organem właściwym do sprawowania nadzoru nad ogólnym bezpieczeństwem produktów, w tym wyrobów pirotechnicznych, zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275, z późn. zm.), jest prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
   Rozpatrując kwestię ograniczenia strefy, w której można odpalać fajerwerki, do terenów oddalonych od zabudowań i ustanowienia przepisów w tym zakresie, należy stwierdzić, że obowiązujące rozporządzenie ministra gospodarki i pracy z dnia 28 lipca 2005 r. w sprawie sposobu prowadzenia prac z użyciem materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego (Dz. U. Nr 158, poz. 1328) określa wymagania techniczne i organizacyjne niezbędne dla zabezpieczenia pokazu pirotechnicznego, w szczególności minimalne odległości usytuowania publiczności w stosunku do odpalanych ładunków pirotechnicznych. W przypadku ich naruszenia zastosowanie mają przepisy art. 82 i 83 K.w., które przewidują kary aresztu, grzywny albo nagany.
   Analizując jednakże dane statystyczne z okresu ostatnich 10 lat dotyczące przyczyn pożarów, należy stwierdzić, że odsetek pożarów spowodowanych nieostrożnością osób przy posługiwaniu się substancjami łatwozapalnymi i pirotechnicznymi jest niski i wynosi 0,12%, co związane jest z sezonowym charakterem użytkowania wyrobów pirotechnicznych.
   Mając na uwadze bezpieczeństwo pożarowe, Państwowa Straż Pożarna prowadzi akcje edukacyjno-informacyjne w dziedzinie bezpiecznego obrotu materiałami pirotechnicznymi. Materiały dostępne są na stronie KG PSP pod adresem www.straz.gov.pl/data/other/bezpieczny_sylwester.htm. Ponadto w celu skuteczniejszego egzekwowania wymagań bezpieczeństwa przy sprzedaży i magazynowaniu wyrobów pirotechnicznych widowiskowych Ministerstwo SWiA przygotowało nowelizację ww. rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, wprowadzając przepisy określające szczegółowe wymagania dla tej działalności.
   Odnosząc się natomiast do poruszonego w wystąpieniu problemu traktowania zwierząt i narażenia ich na krzywdę w związku z używaniem wyrobów pirotechnicznych, istotne jest wskazanie, że zgodnie z art. l ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.) zwierzę nie może być traktowane jak rzecz i należy się mu poszanowanie, jak też ochrona i opieka. Zachowania rażące w dobro, jakim jest życie, zdrowie albo bezpieczeństwo zwierzęcia, w zależności od naruszonego dobra, wyczerpują znamiona wykroczeń lub przestępstw, a ich ściganie następuje z urzędu, po uzyskaniu informacji o zdarzeniu. Zobacz więcej zapytań »