Interpelacja nr 20286 w sprawie opóźnień w kontraktowaniu środków z Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝, priorytet VII, działanie 7.1: Rozwój transportu kolejowego, oraz prawdopodobnych następstw tych opóźnień

Z informacji w sprawie stanu wdrażania Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ w zakresie priorytetów VI, VII i VIII przedstawionej w listopadzie 2010 r. na posiedzeniu sejmowej Komisji Infrastruktury - podkomisja ds. monitorowania funduszy europejskich wynika, że środki alokowane w priorytecie VII: Transport przyjazny środowisku, działanie 7.1: Rozwój transportu kolejowego zostały zakontraktowane zaledwie w 19,3%. W trakcie debaty nad przedstawioną informacją upływał czwarty rok dostępności pieniędzy z programu PO IiŚ. Podane przez rząd informacje o zadowalającym przebiegu wdrażania programu były zaś o tyle mało wiarygodne, że operowano w nich takimi kategoriami, jak: ˝umowy podpisane do alokacji PO IiŚ˝, ˝wnioski w ocenie˝, ˝wnioski planowane do złożenia do końca 2010 r.˝, ˝wnioski planowane do złożenia do końca 2011 r.˝ Wyrażone przeze mnie wówczas wątpliwości co do dużego prawdopodobieństwa utraty środków w tym priorytecie na skutek opóźnień w kontraktowaniu zostały przez reprezentanta MI skontrowane wypowiedzią, że absolutnie nie występuje zagrożenie niewykorzystania dostępnych pieniędzy.
            W dniu dzisiejszym, tj. 20 stycznia 2011 r., ˝Dziennik Gazeta Prawna˝ w artykule ˝Kolejowa zrzutka na ratowanie dróg˝ informuje o planach przeniesienia środków przeznaczonych na modernizację kolei i przeznaczenia ich na sfinansowanie inwestycji drogowych, na których realizację brak pieniędzy.
            W związku z powyższą informacją proszę o odpowiedź na poniższe pytania:
   1. Jakie projekty kolejowe zostaną ostatecznie zdjęte z listy zadań do realizacji w ramach działania 7.1?
   2. Czy ich realizacja zostanie tylko przesunięta na późniejszy okres programowania, czy zaniechana całkowicie?
   3. Czy i jakie zostały/zostaną wyciągnięte konsekwencje wobec osób winnych zaniedbań w zakresie przygotowania inwestycji w infrastrukturę kolejową?
   4. Czy Ministerstwo Infrastruktury wywiązało się w sposób właściwy z pełnienia roli instytucji pośredniczącej, skoro doszło do tak znaczącego opóźnienia w kontraktowaniu środków PO IiŚ na działanie 7.1: Rozwój transportu kolejowego?
   5. Czy - stosownie do informacji przekazanej w listopadzie - zostało złożonych do końca 2010 r. 6 wniosków wyczerpujących ok. 31% alokacji środków?
   6. Jaki procent alokacji środków zakontraktowano na koniec 2010 r.?
   7. W jaki sposób rząd planuje zniwelować pogłębiającą się zapaść w sferze infrastruktury kolejowej, skoro nie jest w stanie wykorzystać w zaplanowany sposób puli środków Unii Europejskiej przeznaczonych na likwidację zapóźnień?  

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury na interpelację nr 20286

Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na pismo z 31 stycznia br. (sygn. SPS-023-20286/11) przekazujące interpelację pani poseł Anny Paluch w sprawie opóźnień w kontraktowaniu środków z Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ (priorytet VII: Transport przyjazny środowisku, działanie 7.1: Rozwój transportu kolejowego) poniżej przedstawiam stanowisko ministra infrastruktury dotyczące poruszonych kwestii.
            Plan inwestycyjny w zakresie modernizacji linii kolejowych w Polsce określony został w dokumencie strategicznym pn. ˝Masterplan dla transportu kolejowego w Polsce do 2030 r.˝. Aktualizacja założeń tego dokumentu oraz uszczegółowienie zakresu zostało dokonane w ˝Dokumencie implementacyjnym porządkującym do 2015 r. wdrażanie masterplanu dla transportu kolejowego do 2030 r.˝. Powyższe strategie stanowią podstawę do realizacji inwestycji niezależnie od źródła finansowania. Zakres inwestycji współfinansowanych ze środków UE w ramach PO IiŚ został określony, zgodnie z wymogami programów operacyjnych, na liście projektów indywidualnych dla PO IiŚ 2007-2013 i obejmuje swoim zakresem inwestycje, które zostały przewidziane do realizacji zgodnie z ww. dokumentami.
            Proponowane przesunięcie środków w wysokości 1,2 mld EUR z inwestycji kolejowych na inwestycje drogowe jest związane ze znacznymi oszczędnościami poprzetargowymi. Z danych przedstawionych przez PKP PLK SA wynika, że podpisane dotychczas w ramach PO IiŚ kontrakty z wykonawcami stanowią ok. 66% wartości szacunkowych zamówień.
            Lista inwestycji kolejowych przewidzianych do realizacji ze środków UE została zmieniona w bardzo niewielkim zakresie. Ograniczono zakres modernizacji linii nr 8 do odcinka Warszawa-Okęcie - Warka (realizacja odcinka Warka - Radom zostanie rozpoczęta od początku trwania następnej perspektywy finansowej 2014-2020) oraz 2 projektów dotyczących linii E20 na odcinku Sochaczew - Swarzędz i Siedlce - Terespol do przygotowania pełnej dokumentacji wraz z projektami. Realizacja robót budowlanych dla przedsięwzięć, dla których w obecnej perspektywie finansowej opracowywana jest dokumentacja, zostanie jedynie przesunięta w czasie. Ponadto potwierdzono możliwość wykonania modernizacji odcinka linii kolejowej E59 od Poznania do Czempinia.
            Późniejsze rozpoczęcie inwestycji kolejowych niż zakładane na początku programowania jest efektem braku pełnej dokumentacji projektowej niezbędnej do uzyskiwania decyzji administracyjnych oraz rozpoczęcia robót budowlanych. Znaczące problemy wystąpiły w przygotowaniu dokumentacji projektowej, ponieważ liczba specjalistów w zakresie projektowania infrastruktury kolejowej jest mocno ograniczona ze względu na małą liczbę zleceń w ostatnich latach. Należy jednak podkreślić, że obecnie następuje poprawa w tym zakresie, co pozwoli na przyspieszenie procesu przygotowania i realizacji modernizacji linii kolejowych.
            W ramach działania 7.1: Rozwój transportu kolejowego beneficjenci złożyli do CUPT 20 wniosków o dofinansowanie projektów w zakresie modernizacji linii kolejowych, przebudowy dworców kolejowych i zakupu taboru. Szacunkowa wartość tych projektów wynosi prawie 21 mld PLN (brutto), a dofinansowanie UE - ponad 10 mld PLN, co stanowi 52% wykorzystania alokacji UE. Podpisane do końca 2010 r. umowy o dofinansowanie stanowiły 19% dostępnej dla działania 7.1: Rozwój transportu kolejowego alokacji UE. Na dzień 21 lutego br. poziom zakontraktowania wynosi już 30%. Dotychczas w ramach działania 7.1: Rozwój transportu kolejowego podpisano 12 umów o dofinansowanie o wartości ponad 12 mld PLN (brutto) i wkładzie unijnych w wysokości prawie 6 mld PLN.
            Ministerstwo Infrastruktury jest świadome ogromu potrzeb w zakresie rozbudowy infrastruktury transportowej Polski, a w szczególności modernizacji linii kolejowych. Jednakże należy zdać sobie sprawę, że nie można nadrobić wieloletnich opóźnień w ciągu kilku lat, zwłaszcza biorąc pod uwagę obecną sytuację finansów publicznych. Resort dokonuje wszelkich starań, aby wykorzystać jak najwięcej środków na inwestycje kolejowe.   Zobacz więcej interpelacji »