Interpelacja nr 3676 w sprawie poprawy efektywności i skuteczności nadzoru nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa

Dotychczasowa  gospodarka i nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa  jest – co do zasady – zorganizowana właściwie.
             Wspólnoty lokalne będące od pokoleń właścicielami lasów gospodarują nimi w sposób prawidłowy  i zapewniający przetrwanie lasów dla następnych pokoleń. Wprzeważającej większości powiatów nadzór nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa jest sprawowany w oparciu o porozumienia Starostów z Nadleśnictwami, co sprawia, że wykonuje go profesjonalna kadra posiadająca wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu gospodarki leśnej, pracująca w Nadleśnictwach Lasów Państwowych,.
            Konieczna jest jednak poprawa efektywności i skuteczności nadzoru oraz zwiększenie poziomu refundacji jego kosztów i ustanowienie  lepszych źródeł finansowania  nadzoru przez samorządy powiatowe, które w obecnym stanie  prawnym nie mają ich w wystarczającym stopniu.
            W systemie zarządzania lasami niepaństwowymi konieczna jest zmiana sposobu planowania urządzeniowego. Należy dążyć do wykonania uproszczonych planów urządzania lasu dla wszystkich powierzchni leśnych. Uproszczone plany powinny zawierać informacje dotyczące konieczności przebudowy drzewostanów jak również określać podstawowe zadania ochronne. Równocześnie należałoby rozważyć możliwość ujednolicenia dokumentacji urządzeniowej   w   lasach   tzn.   uproszczone   plany   urządzania   lasu   powinny   być wykonywane   niezależnie   od   powierzchni   drzewostanu   -  należy zlikwidować   podział drzewostanów na: do 10 ha i powyżej 10 ha.
Finansowanie   wykonania  uproszczonych  planów  urządzania  lasu  powinno  być możliwe z Funduszu Leśnego lub ze środków zewnętrznych pochodzących z funduszy UE.
            Celem zapewnienia aktualności ewidencji powinno być obowiązkowe wprowadzanie do ewidencji gruntów zmian powstałych w wyniku zalesienia terenów porolnych, które zostały wykonane na podstawie decyzji administracyjnej o  udzieleniu  dotacji  lub w ramach funduszy pomocowych np. z Funduszu Leśnego.
            Konieczne jest również wypracowanie instrumentów finansowych wspomagających działalność stowarzyszeń i wspólnot właścicieli lasów. W szczególności należy uznać ich priorytet przy podzialeczęści  funduszu  leśnego wydzielonej na  zadania  gospodarcze  w  lasach prywatnych, przez stosowną zmianę  zapisu w ustawie o lasach.
         Wsparcie finansowe  zadań gospodarki leśnej w lasach prywatnych, będące pomocą publiczną w rozumieniu przepisów UE i ustawy o pomocy publicznej, należy wpisać do ustawy o lasach, wraz z odpowiednim upoważnieniem dla Ministra Środowiska do wydania rozporządzenia wykonawczego, określającego warunki, zakres i tryb udzielania tej pomocy.
Kieruję zatem do Pana Ministra następujące pytania:
            Czy Pan Minister przewiduje nowelizację rozporządzenia Ministra Środowiska dotyczącego planowania urządzeniowego,  taki sposób, by była możliwa poprawa jakości planów urządzania lasów oraz ujednolicenia i uproszczenia procedur, ułatwiająca   egzekwowanie  ich rzetelnego wykonania ?
                               Czy Pan Minister podejmie działania mające na celu nałożenie obowiązku aktualizacji ewidencji gruntów  o  zmiany  wynikające z wykonywanych decyzji w sprawie zalesień terenów porolnych?
                               Czy Pan Minister podejmie inicjatywę zmiany ustawy o lasach, która rozwiąże problem braku instrumentów finansowych wspomagających działalność stowarzyszeń i wspólnot właścicieli lasów ? 

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska - z upoważnienia ministra na interpelację nr 3676

Szanowny Panie Marszałku! W nawiązaniu do pisma z dnia 20 czerwca, znak: SPS-023-3676/08, przy którym przekazana została interpelacja posłanek Anny Paluch, Ewy Malik i Marzeny Machałek w sprawie konieczności podjęcia działań zapobiegających rozprzestrzenianiu się szkodników niszczących drzewostany świerkowe, przedstawiam następującą informację.
            Złożone przyczyny zjawiska zamierania drzewostanów świerkowych, które najsilniej wystąpiło w drzewostanach górskich, zwłaszcza w Beskidzie Śląskim i Żywieckim, zostały szeroko opisane przez prasę leśną i ogólnopolską. Działania podejmowane przez leśników Lasów Państwowych w celu zahamowania tego zjawiska zostały omówione na konferencjach, na które zapraszano parlamentarzystów.
            W oparciu o wyniki przeprowadzonych badań w 2003 r. opracowano i wdrożono ratunkowo-zaradczy ˝Program dla Beskidów˝, w którym poprawy sytuacji upatrywano przede wszystkim w zintensyfikowaniu przebudowy drzewostanów. Realizacja programu przyniosła znaczący spadek udziału świerka w składzie drzewostanów. Ponadto w ramach tego programu uporządkowano gospodarkę nasienną, zinwentaryzowano powierzchnie wymagające przebudowy i określono stopnie jej pilności, a także zdefiniowano potrzeby w zakresie produkcji sadzonek i na tej podstawie rozbudowano i unowocześniono szkółki leśne.
            Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 1991 r. o lasach właściciele lasów są obowiązani m.in. do zapobiegania, wykrywania i zwalczania nadmiernie pojawiających i rozprzestrzeniających się organizmów szkodliwych. W art. 13 ust. 1 tej ustawy jest zapis m.in. o obowiązku pielęgnowania i ochrony lasu przez właścicieli.
            Egzekwowanie uprzątania drzew zasiedlonych przez szkodniki owadzie z lasów prywatnych jest bardzo utrudnione z powodu wielkiego rozdrobnienia własności leśnej, a także niskiej świadomości zagrożeń u właścicieli lasów. Lasy Państwowe prowadzą szeroką akcję uświadamiającą wśród właścicieli lasów o zagrożeniach wynikających z występowania szkodliwych owadów w lasach niepaństwowych oraz potrzeby podejmowania działań naprawczych w uszkodzonych drzewostanach.
            W świetle obowiązującego przepisu ustawy o lasach (art. 10 ust. 1: w razie wystąpienia organizmów szkodliwych w stopniu zagrażającym trwałości lasów(...) starosta, z urzędu lub na wniosek nadleśniczego, zarządza wykonanie zabiegów zwalczających i ochronnych w lasach zagrożonych, niestanowiących własności Skarbu Państwa, na koszt właściwych nadleśnictw) nie widzę konieczności dokonywania zmian wynikających z przepisów K.p.a., gdyż nie mają one zastosowania w przypadku zwalczania organizmów szkodliwych zagrażających trwałości lasów.
            Ponadto informuję, że w związku z sytuacją klęskową w lasach górskich istnieje możliwość wykorzystania środków dostępnych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w działaniu ˝Odtwarzanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego przez katastrofy oraz wprowadzanie instrumentów zapobiegawczych˝ 
Zobacz więcej interpelacji »